طبیعت ایران : قله حوض دال دنا (شهر سی سخت - کهگیلویه و بویراحمد)

صعود به دنا (قله حوض دال)قله حوض دال  به ارتفاع ۴۳۶۰متر معروف ترین قله دنا می باشد...یکی از مسیر های دسترسی به دنا و اصلی ترین مسیر صعود قله حوض دال، شهر سی سخت می باشد. شهر سی سخت از شهرهای استان کهگیلویه و بویراحمد و در ۴۰ کیلومتری شمال غرب یاسوج است. سی سخت مرکز شهرستان دناست و همانطور که مشخص است نام شهرستان تحت تاثیر مستقیم کوهستان زیبای دنا می باشد. این تاثیر را در زندگی مردم هم به خوبی می توان دید به گونه ای که مردم منطقه تعصب ویژه ای نسبت به دنا دارند... یکی از گردشگاه های سی سخت چشمه میشی می باشد که در نزدیکی آن کوه گل و دریاچه کوه گل واقع شده است... وجه تسمیه سی سخت به گذشته های دور و زمان کیخسرو بر می گردد. در دانشنامه آزاد ویکی پدیا در مورد نام سی سخت و وجه تسمیه گردنه بیژن که در نزدیکی سی سخت واقع شده، این گونه آمده است:" در زمانی که کیخسرو پادشاه کیانی ایران به همراه 30 تن از پهلوانان خود از جمله بیژن از راه تل خسرو که قبل از شهر یاسوج و تقریبا در 4 کیلومتری یاسوج واقع شده، به یکی از روستاهای فعلی سی سخت به نام "کوخدان" که در قدیم" کومه دان" مشهور بوده، می رسند، شب را در آنجا توقف کرده و صبح روز بعد پس از عبور از سی سخت کیخسرو از یارانش جدا می شود. یاران کیخسرو در گردنه 4000 متری دچار برف و سرما گردیده و براثر برف و سرما و کولاک از بین می روند.به همین دلیل این گردنه را به یاد بیژن پهلوان نامی لشکر کیخسرو، بیژن و این دیار را سی سخت نامیدند، یعنی جایی که 30 مرد سخت از سرما و کولاک برف از دنیا رفته اند.از طرفی آثار سفالی تمدن های قدیمی در حفاری های این شهر به وفور یافت شده است." وجه تسمیه حوض دال:دال نام پرنده ای است بومی ایران که یکی از زیستگاه های آن کوه های دنا در کهگیلویه و بویراحمد می باشد. کمی پایین تر از قله منطقه ای وسیع و حوض مانندی وجود دارد که گفته می شود در گذشته های دورتر دال ها در آن زندگی می کرده اند و نام حوض دال نیز از همین جا آمده است.از مبدا صعود در ارتفاع ۲۶۰۰ متری تا پناهگاه حوض دال دنا ۴ تا ۵ ساعت راه پیش رو دارید. بیشتر مسیر با شیب نسبتا زیاد و البته یکنواخت همراه است... شروع حرکت گروه در حرکتی یکنواخت و نظمی کم نظیر...پدیده زشت این روزهای کوه های ایران معروف به وندالیسم کوهستان در دنا آزاردهنده بود. به خصوص این که هنوز رنگ اسپری کوهنوردان(!) لنگرودی و فارسانی خشک نشده بود که ما از کنار آن گذشتیم...  طراحی زیبای پروردگار...یک پناهگاه و یک جانپناه در ارتفاع ۳۷۰۰متری با گنجایش ۴۰ تا ۵۰ نفر واقع شده است که در فصل صعود و روزهای تعطیل خیلی سریع ظرفیت آن ها تکمیل می شود... قله حوض دال از پناهگاه دیده می شود و تا قله ۲ تا ۳ ساعت شیب ملایم را روبرو خواهید داشت... بدون شک مناظر قله های دنا از روی قله حوض دال دیدنی بود اما گرد و غبار مانع دیدن کامل این مناظر شد. با قرار گرفتن بر روی یال منتهی به حوض دال، قله های دنا به یکباره خودنمایی می کنند. دورترین قله ای که به سختی در عکس زیر دیده می شود قله پازن پیر می باشد که به K2 ایران شهرت دارد... بلندترین قله دنا به نام بیژن ۳ یا قاش مستان به ارتفاع ۴۴۵۰ متر در غرب حوض دال دیده می شود. نزدیکترین مسیر صعود به قله قاش مستان از روستای خفر و آبشار خفر می باشد...  مسیر بازگشت را از دره ای به نام دره بزکش انتخاب کردیم. دره ای طولانی با شیب زیاد که فرود از آن با وجود کوله های سنگین ما حدود ۵ ساعت زمان برد... راستی در نزدیکی دره بزکش یه یال بود به نام  یال یابو سقط کرده (!) که سوژه ای بود برای خودش. در کوهستان هیچ نامگذاری بی حکمت نیست...