طبیعت ایران : قله تفتان (خاش - سیستان و بلوچستان)

قله تفتانقله تفتان به ارتفاع ۳۹۴۴متر در جنوب شرقی ایران، جنوب زاهدان و نزدیکی شهرستان خاش در استان سیستان و بلوچستان قرار گرفته است. (البته GPS من ارتفاع قله تفتان را ۳۹۰۵ متر ثبت کرد!) کوه تفتان آتشفشانی نیمه فعال و به قولی فعال ترین کوه آتشفشانی فلات ایران است.وجه تسمیه قله تفتان: نام قله تفتان از کلمه "تفت" به معنای گرم و سوزان می آید و علت آن آتشفشانی بودن این کوه و خروج گاز گوگرد از درون آن است.نام های دیگر قله تفتان عبارتند از: چهل تن، ماده کوه یا مادرکوه، نرکوه و زیارت که البته هر کدام این ها نام قله هایی از کوهستان تفتان است!پانورامای ۳۶۰درجه از روی قله تفتانمردمان سیستان و بلوچستان به قله تفتان، قله "چهل تن" نیز می گویند و این نام از اعتقادی قدیمی می آید که چهل تن از بزرگان و زاهدان مذهبی در این کوه پناه گرفته اند و بعد از مدتی ناپدید شده اند. این روایت به صورتی مشابه در مورد نام شهر "زاهدان" نیز نقل می شود که اشاره به چهل یا چهل و چهار زاهد و عابد زمان های دور دارد. مسیر دسترسی به قله تفتان: در جاده خاش به زاهدان اگر از خاش به سمت شمال حرکت می کنید پس از حدود ۲۰ کیلومتر تابلوی بزرگی مسیر دسترسی به قله تفتان را به شما نشان می دهد. این مسیری بود که ما به سمت تفتان رفتیم. و برعکس اگر از زاهدان به سمت خاش حرکت کنید حدود کیلومتر ۱۳۰ به خروجی روستاهای تمندان و گوشه می رسید.از سر جاده تا دو راهی که سمت راست آن با تابلویی شما را به طرف اردوگاه راهنمایی می کند حدود ۲۰کیلومتر، و از دو راهی تا اردوگاه ۸کیلومتر راه پیش رو خواهید داشت.طبق اطلاعات GPS، ارتفاع اردوگاه دره گل از سطح دریا ۲۴۹۳متر، ارتفاع پناهگاه صبح 3228متر و ارتفاع قله تفتان ۳۹۰۵متر می باشد...نمای پانوراما از کوهستان و آسمان تفتاناز اردوگاه آموزش و پرورش دره گل تا پناهگاه صبح (Sobah) از مسیر تنگه گلو نیاز به سه ساعت کوهپیمایی سرحال است...قبل از تنگ گلو و هنگام عبور از چشمه پونه، بوی پونه وحشی لذت بخش تر از همیشه استشمام می شود.مسیر تنگ گلو سنگ های ریزشی فراوانی دارد و در بعضی از نقاط درگیری مختصری با سنگ های مسیر نیاز است...سنگ های رنگ به رنگ با طرح های عجیب در مسیر قله تفتان...آثار کوه آتشفشان در دامنه های تفتان نیز دیده می شود...نمایی از تنگ گلو از بالا...میهمانی خورشید بهاری تفتان...آسمان آبی کوهستان تفتان و پوشش گیاهی خاص منطقه...به قول حمید تجویدیان تفتان نیاز به راهنما ندارد. شما می توانید با دنبال کردن اسپری های رنگی و تبلیغات بی جا در تمامی طول مسیر به راحتی تا پناهگاه پیش بروید! متاسفانه وندالیسم کوهستان در تفتان بیداد می کند...رسوبات زردرنگ گوگرد در کنار آب روان تنگه گلو...در این برنامه با بچه های گروه هزار مسجد مشهد همراه شدیم و از تجربیاتشان استفاده کردیم...وقتی به پناهگاه صبح رسیدیم قله ای زیبا از دور خودنمایی می کرد. قله ای قیف مانند و سر سپید(!) که نام آن بزمان (Bazmaan) است. قله زیبای بزمان با وجود فاصله ای حدود ۲۰۰کیلومتری از قله تفتان به خوبی دیده می شود که این به سبب وجود دشت های پست در فاصله میان این دو قله بلند استان سیستان و بلوچستان است... (ارتفاع قله بزمان ۳۵۰۳متر است.)نمای قله بزمان از قله تفتان کهکشانی از ابر(!!!) پناهگاه صبح در ارتفاع 3228متری از سطح دریا  که درب آن در حالت عادی همیشه قفل است! مگر این که شما قبل از صعود نامه ای رسمی از گروهتان برای تربیت بدنی و هیئت کوهنوردی بفرستید و کلی نامه نگاری و هماهنگی کرده باشید تا شاید فرجی بشود. یعنی به عنوان کوهنورد آزاد هیچ حقی نخواهید داشت!ای کاش به جای پناهگاه، جانپناهی درست می شد تا در شرایط بحرانی و برای نجات جان کوهنوردان و در امان ماندن آن ها مورد استفاده قرار گیرد نه پناهگاهی که فقط در شرایط مناسب می توان از آن استفاده کرد...ساختمان جدید در دست احداث پناهگاه صبح...از پناهگاه صبح تا قله تفتان حدود ۳تا ۴ ساعت زمان لازم برای صعود است...هوایی به غایت عالی و نقش هایی آسمانی...یال پایانی منتهی به قله تفتان با پوششی بسیار گوناگون...خروش آتشفشان تفتان... تصاعد گازهای درون زمین بر روی قله تفتان...در هر گوشه از قله تفتان جنب و جوشی برپاست! معنای تفتان را روی قله می شود فهمید...!من و دوستانم (یاسر پورصدری و حمید تجویدیان) بر روی قله تفتان... غروب تفتان...